تهیه کننده: محمد برات زاده گوینده: سمانه عرفانیان صدابردار: فاطمه جمادی تدوین گر: فاطمه جمادی
روش‌های افزایش اعتماد به نفس کودک
پیداکردن کودک‌هایی که با جسارت بیشتری از وسایل بازی استفاده می‌کنند، به هیچ وجه دشوار نیست. انگار گام‌هایشان را محکم‌تر برمی‌دارند و از اینکه هریک از وسایل بازی تازه را حتی برای اولی‌توشه آزمون نمایند، ترسی ندارند، ولی نوپا‌هایی را هم می توانید مشاهده کنید که برای گام برداشتن حتی‌در سطح صاف از پدر و مادرشان کمک می خواهند. این تفاوت بارز رفتار به عقیده روان‌شناسان به جهت خصوصیتی به اسم «اعتمادبه‌نفس» میباشد.
همه پدر و مادرها برای ارتقا و تقویت اعتمادبه‌نفس فرزندشان تلاش می‌کنند. کودکی را تصور کنید که برای او‌لین‌بار تصمیم دارد از یک پارچ آب برای خودش آب بریزد. او‌لین عکس العمل پدر و مادرها معمولا این است : «عزیزم! حواست رو جمع کن آب رو نریزی.» البته به نظرتان این جمله چطور است ؟ «باریکلا که خودت برای خودت آب می‌ریزی، عزیزم!» در‌این مقاله طریق‌هایی برای تقویت اعتمادبه‌نفس بچه توصیه شد‌ه‌است.
الگوی مثبتی برایش باشید
مسلما شما هم چند دفعه در زمان نوجوانی چنین جمله‌هایی را به زبان آورده‌اید: «آرزو دارم این کار را انجام دهم، ولی نمی‌توانم.» این جمله‌های منفی که ناشی از ناتوانی در انجام کارها است ، به رفتار پدر و مادر مرتبط است . کودکان دقیقا از رفتار پدران و مادران الگوبرداری می‌کنند. پس چنانچه سرگرم انجام کاری هستید و مستاصل هم شده‌اید، از این جمله استفاده نکنید: «رییسم خواسته این فایل را روی سیستم پاورپوینت اجرا کنم ولی به هیچ وجه نمی‌توانم تا آن موقع این کار را انجام دهم.» با بیان اینگونه جمله‌هایی غیرمستقیم به فرزندتان نداشتن اعتمادبه‌نفس را منتقل می کنید. حتی در صورتی‌که قادر به انجام کاری نیستید، مثبت حرف بزنید: «رییسم خواسته این فایل را روی سیستم پاورپوینت اجرا کنم. هنوز نتوانسته‌ام اما همه تلاشم را می کنم و مطمئنا به نتیجه دلخواهم می رسم. با یک برنامه‌ریزی درست قطعا می توانم انجامش دهم.» در کل این مقطع فرزند شما به گفته‌هایتان گوش میدهد و به اینکه با یک کار دشوار چه‌طور برخورد می کنید، دقت می کند.
بگذارید ریسک کند
به فرزندتان بیاموزید حتی در صورتی‌که نتیجه پایانی آنچه انتظارش را داشته، نباشد، اینکه روش مورد علاقه خود را انتخاب و برای اعمال آن سعی کند، با ارزش است و قسمت زیادی از کار را پیموده است ولی این تفکر مخصوص کسانی است که اعتمادبه‌نفس دارند و از به نتیجه نرسیدن نمی‌ترسند. فرزندتان را ترغیب نمائید در کارهای گروهی در مدرسه مانند عضویت در مجموعه‌های ورزشی، مجموعه‌های موسیقی یا این که حتی گروه‌های علمی شرکت نماید. با این کار او مجال نشان دادن توانایی‌هایش را به دست می آورد و حتی ممکن است در‌این مجموعه‌ها تحت عنوان سرگروه نقش‌هایی را برعهده بگیرد که در تقویت اعتمادبه‌نفس او نقش زیادی خواهد داشت.
اقدام دیگری که می توانید اعمال کنید، برنامه‌ریزی برای گردش‌های کوتاه ولی هیجان‌انگیز خانوادگی است ؛ دوچرخه‌ای کرایه و مسیری را از پیش تعیین نمایید و به فرزندتان بگویید یک گردش غیرمنتظره دارید. مسیر حرکت را به او نگویید. بگذارید در عمل انجام شده قرار بگیرد، ترس را بیازماید و اعتمادبه‌نفسش ارتقا پیدا کند.
مسابقه‌های ۲ نفری میان خودتان و او ترتیب دهید؛ بذرهای یک گیاه خاص را تهیه نمائید و از فرزندتان بخواهید آن را بکارد و مسوولیت رشد‌اش را برعهده بگیرد. با دیدن فرایند پرورش گیاه شما و رسیدگی‌تان به آن، او هم ترغیب می گردد این فعالیت را انجام دهد و ترس از انجام کارهای انفرادی کم‌کم در وجودش از بین می‌رود.
به او حق انتخاب بدهید
هنگامی که برای خرید لباس کودک می‌روید، به هماهنگ‌کردن رنگ‌های لباس‌های مختلف توجه می‌کنید ولی ممکن است فرزندتان رنگ‌هایی را انتخاب کند که خیلی هم با هم جور نیستند و شما دوست ندارید لباسی با آن رنگ‌ها بپوشد.
اینکه کودک شما چند رنگ ناهماهنگ را انتخاب کند، خیلی بهتر از این است که همیشه شما انتخاب کنید. به او حق انتخاب بدهید. قسمت مهمی از شکل‌گیری اعتمادبه‌نفس کودک به انتخاب‌های مستقل او بستگی دارد. حتی اگر انتخاب‌های درست و بجایی نباشد. مطمئن باشید پس از چند بار، انتخاب‌های درستی خواهد داشت چون به خودش اعتماد دارد.
به اندازه ستایشش کنید
برای تشویق کودکتان هم حد و مرزی قائل شوید. اینکه دختر ۱۰ ساله شما از دستمال کاغذی برای پاک کردن لبش هنگام غذاخوردن استفاده می‌کند امری بدیهی است و نیازی نیست بابت این کار هدیه‌ای دریافت کند. بچه‌ها خیلی سریع همه چیز را می‌آموزند و شما به صورت ناخودآگاه به این دلیل که حس پدر و مادری دارید، آنها را تشویق می‌کنید. اینکه کودک را تشویق می‌کنید، بسیار خوب است ولی به او حسی واقعی ببخشید و این حس را اغراق‌آمیز نکنید. در غیر این صورت فکر می‌کند این کارهای ساده هم حتما خیلی سخت بوده و فقط او از عهده انجامش برمی‌آید.
بگذارید مشکلاتش را خودش حل کند
بچه‌ها با حل مشکلاتشان، اعتمادبه‌نفسشان را تقویت می‌کنند و به توانایی‌های خود پی می‌برند. آیا فرزندتان را در حالی که مشغول پیداکردن یک تکه پازل است فقط تماشا می‌کنید یا سریع تکه پازل گمشده را برایش پیدا می‌کنید؟ آیا وقتی به سختی مشغول بستن دکمه‌های لباس با بند کفشش است، سرزنشش می‌کنید و خودتان انجام این کار را به عهده می‌گیرید یا اجازه می‌دهید برای چند بار دکمه‌ها را جابجا ببندد یا بند کفشش وسط راه باز شود؟ مطمئن باشید اگر بتواند این کارهای ساده را بارها اشتباه انجام دهد، حتما در آینده با اعتمادبه‌نفس بیشتری مشکل‌های بزرگ‌تر را به تنهایی حل می‌کند.
نظرات کاربران