تهیه کننده: محمد برات زاده گوینده: کیمیا برومندی صدابردار: آرزو خراشادی تدوین گر: فاطمه جمادی
6 قدم تا پرورش هوش هیجانی
علم روانشناسی امروزه هوش هیجانی را مولفه‌ای بسیار حیاتی در موفقیت افراد می‌داند.پرورش هوش هیجانی به روش‌های گوناگون امکان‌پذیره، از جمله آن می‌توان به خودارزیابی، مسئولیت‌پذیری و دوراندیشی پیش از اقدام اشاره کرد.آیا شما هم در زندگی شخصی و یا زندگی حرفه ای با کسانی مواجه شده‌اید که روابط اجتماعی فوق‌العاده ای دارند؟
شاید شما هم دقت کرده باشید که چنین انسان هایی، همیشه تلاش می‌کنند تا هیچ موقع رفتارشان موجب رنجش کسی نشود. این افراد می‌توانند به خوبی احساساتشان را تحت کنترل خود داشته باشند و از پرخاشگری به دور باشند. بر خلاف دیگران، انسان‌هایی با روابط اجتماعی قوی در زمان مواجهه با مشکلات از کوره در نمی‌روند، در کمال آرامش به دنبال راه حل مناسب برای مشکل خود می‌گردند و در نهایت، به خوبی از پس مشکلاتشان برمی‌آیند. نکته مهم این است که چنین اشخاصی فارغ از این که توانایی های بسیار زیادی دارند، همیشه خود را مورد ارزیابی قرار داده، انتقادها را با جان و دل می‌پذیرند و از آن ها در مواقع مناسب برای پیشرفتشان بهره می‌گیرند.همه این ویژگی‌ها به مفهومی ختم میشود که دو روانشناس مشهور به نام‌های جان‌مایر و پیتر‌سالووی در دهه۱۹۹۰، آن را “هوش هیجانی” نام‌گذاری کردند.
به نظرتون مولفه های اصلی هوش هیجانی چه مواردی میتونه باشه؟
دنیل گلمن، روانشناس مشهور آمریکایی، ۵ مولفه اصلی هوش هیجانی را بیان می‌کند.
خودآگاهی (Self-Awareness)
خودمدیریتی (Self-Regulation)
خودانگیزشی (Self-Motivation)
دیگرآگاهی (Empathy)
مهارت‌های اجتماعی (Social-Skills)
پرورش هوش هیجانی
همان‌قدر که وجود هوش هیجانی بالا نقش بسیار پررنگی در موفقیت افراد چه در زندگی فردی و چه در زندگی اجتماعیشان دارد، کمبود آن نیز آفات بسیار زیادی را در پی خواهد داشت. ویژگی‌هایی مانند کینه توزی، اضطراب و نیز عدم موفقیت در برقراری ارتباط با دیگران نشانه‌هایی از وجود هوش هیجانی پایین در اشخاص گوناگون است. همان‌طور که تا الان براتون گفتیم ، هوش هیجانی بالا به موفقیت افراد در زندگی شخصی و کاریشان کمک شایانی می‌کند به طوری که بسیاری از روانشناسان آن را عامل اصلی موفقیت می‌دانند. با این اوصاف، متأسفانه افراد زیادی هستند که از کمبود هوش هیجانی و آفات آن رنج می‌برند.
این ویژگی، چنین افرادی را در باتلاقی عمیق می‌اندازد که می‌تواند تمام مراحل زندگیشان را تحت تأثیر خود قرار دهد. اگر شما نیز از چنین ویژگی‌هایی رنج می‌برید و می‌خواهید آن ها را تغییر دهید، به هیچ وجه نگران نباشید. خبر خوب این است که هوش هیجانی تا حد بسیار زیادی اکتسابی است و اگر اراده کنید و ممارست داشته باشید به راحتی می‌توانید آن را به دست آورید.
چگونه هوش هیجانی خود را بهبود بخشیم؟
از اینجا به بعد 6 روش اثرگذار در پرورش هوش هیجانی رو براتون توضیح میدیم
1.قضاوت
به روشی که برای تعاملتان با افراد انتخاب کرده‌اید فکر کنید و این سوالات را پاسخ دهید.
آیا شما از آن دسته افرادی هستید که ندانسته کسی را قضاوت می‌کنید؟
آیا فکر می کنید رفتارتان کلیشه‌ای است؟
سعی کنید رفتارتان با دیگران زیر ذره‌بین قرار دهید. موقعیت‌های مختلف را بررسی کنید. سعی کنید پیش از قضاوت راجب کسی، به طور کامل از موضوع مرتبط مطلع شوید و خودتان را در جایگاه آن شخص قرار دهید.
آیا اکنون نیز همان قضاوت قبلی را درباره آن شخص دارید؟
2.فروتنی
آیا شما همیشه به دنبال این هستید که تعریف و تمجید دیگران را درباره خودتان بشنوید؟
آیا شما تواضع و فروتنی را می‌پسندید یا تعریف و تمجید دیگران را؟
این را باید بدانید که کسانی با هوش هیجانی بالا، همیشه تواضع را ترجیح می‌دهند چرا که تواضع برای این اشخاص و البته برای بیشتر مردم بسیار جذاب است. هوش هیجانی بالا در اشخاص باعث میشود به جای آن که منتظر دیگران بمانند، پله ترقی برای پیشرفت اطرافیانشان باشند. هرگز تصور نکنید تواضع نشانه خجالتی بودن و یا نشانه عدم اعتماد به نفس بالاست. کاملا برعکس، آن ها به تمجید دیگران احساس نیاز نمی‌کنند و تواضعشان را نشانه اعتماد به نفس کافی را درمورد خودشان و کارهایشان می‌دانند.
3.خودارزیابی
نقاط ضعف و قوت خودتان را ارزیابی کنید. شما بدون شک انسان بی نقص و کاملی نیستید. این موضوع را بپذیرید و تلاش کنید نقاط ضعفتان را به نقاط قوت تبدیل کنید. شجاع باشید و صادقانه خودتان را آزمایش کنید. این شجاعت تغییرات ملموسی را در زندگیتان به وجود خواهد آورد.
4.تسلط بر اعصاب
آیا شما تحت فشار عصبی، مضطرب می‌شوید؟
آیا اگر اتفاقی بر خلاف میلتان بیفتد سریعا عصبانی و ناراحت می‌شوید؟
یکی از مهم‌ترین تمرین‌ها برای افزایش هوش هیجانی، تمرین تسلط بر اعصاب در مواقع بحرانی است. در مشکلات و بحران ها بر کنترل خود مسلط باشید و سریع از کوره در نروید، بابت هر مشکل یا بحرانی از موقع نداشتن تسلط کافی بر روی اعصاب ،سریع یک لیوان آب سرد بخورید.
5.مسئولیت پذیری
مسئولیت پذیر باشید و عواقب رفتارهایتان را بر عهده بگیرید. اگر باعث رنجش کسی شده اید صمیمانه از او عذرخواهی کنید. به خاطر داشته باشید افراد در چنین مواقعی به بخشش و فراموشی تمایل بسیار زیادتری دارند اما اگر شما هم صادقانه تلاش کنید اشتباهتان را جبران نمایید.
6.دوراندیشی پیش از اقدام
قبل از انجام هر عملی، به تأثیرات احتمالی آن بر روی دیگران فکر کنید.
عمل شما چقدر می‌تواند دیگران را تحت تأثیر منفی قرار دهد؟
آیا حاضرید خودتان را جای آنها تصور کنید و تبعات کار خود را بپذیرید؟
اگر واقعا چاره‌ای جز به سرانجام رساندن آن کار ندارید، حداقل می توانید به این‌فکر کنید که چگونه از رنجش دیگران بکاهید. این خود ارزیابی‌ها راه‌های بسیار سازنده‌ای هستند که می توانید از آن ها به منظور بهبود هوش هیجانی خود بهره بگیرید.
نظرات کاربران